 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
Twierdza Srebrna Góra
Materiały zaczerpnięte (źródła różne)
HISTORIA SREBRNEJ GÓRY I TWIERDZY SREBRNOGÓRSKIEJ
HISTORIA SREBRNEJ GÓRY XIV-XVI w.
Historia Srebrnej Góry od początku istnienia aż do XVII w związana jest z wydobyciem srebra i ołowiu.
24 X 1331 r. - Po raz pierwszy została wymieniona nazwa Silberberg (Srebrna Góra) w dokumencie sprzedaży tych ziem Kunandowi sołtysowi z Budzowa przez ówczesnego władcę księcia Bolka II ziębickiego.
1419-34 r. - Wojna husycka spowodowała znaczne opóźnienie w rozwoju górnictwa w Srebrnej Górze.
1428 r. - Doszczętne zniszczenie księstwa ziębickiego i ziemi kłodzkiej w tym miejscowości Ząbkowice Śląskie, Złoty Stok, Kłodzko, Srebrna Góra.
1454 r. - Księstwo kupił Jerzy z Podiebradu, którego synowie rządzili tu do 1569 r.
1493 r. - Od Cystersów Srebrną Górę wykupiła rodzina Pogorzelów.
25 VI 1536 r. - nadanie praw miejskich wolnego miasta górniczego i nazwy Srebrna Góra przez książąt Podiebradowiczów panów ziem ziębicko-oleśnickich.
1540 r. - Nadanie miastu herbu.
1581 r. - Nowy właściciel czeski książę Wilhelm Ursin von Rosenberg próbował wymusić na mieszkańcach przędzenie lnu. Mieszkańcy paląc cały zapas lnu pokazują swoją solidarność i niechęć do pana feudalnego.
1599 r. - Miasto dziedziczy Piotr Wock von Rosenberg. Ten dobry gospodarz potwierdził dotychczasowe prawa i nadał nowe m.in. zapewnienie protestanckim mieszkańcom swobody wyznaniowej. Dzięki temu mogli oni objąć patronat nad szkołą i kościołem, zatrudniać duchownego i nauczyciela luterańskiej wiary. Za jego panowania organizowano 4 razy w roku jarmarki.
HISTORIA SREBRNEJ GÓRY XVI-XVIII w.
1618-48 r. - Wojna trzydziestoletnia pomiędzy katolikami a protestantami- kontrreformacja.
1621-22 r. - Walki w rejonie Kłodzka. Przełęcz Srebrna została odsadzona oddziałem cesarskim.
1 VI 1633 r. - Dramat w Srebrnej Górze. Wojska Alberta Wallenstaina splądrowały i spaliły całe miasto, 125 budynków mieszkalnych, zbór ewangelicki i szkołę. Mieszkańcy bez dachu nad głową i środków do życia.
1634 r. - Wojska cesarskie przyniosły ze sobą dżumę która zdziesiątkowała i tak nieliczną i biedną ludność Srebrnej Góry.
1642-48 r. - Przemarsz wojsk katolickich, potem protestanckich wojsk szwedzkich.
1648 r. - Na mocy pokoju westfalskiego mieszkańcy Srebrnej Góry jako części księstwa brzeskiego mają zagwarantowaną wolność wyznania. Miejscowy kościół został ostatnim luterańskim zborem w tej części Śląska.
1666 r. - Książęta brzescy potwierdzili przywileje dla miasta.
1675 r. - Ucisk religijny Leopolda I Habsburga. Kontrreformacji ciąg dalszy.
1685 r. - Zamknięcie zboru ewangelickiego, zakaz odprawiania nabożeństw.
1696 r. - Kościół przechodzi we władanie klasztoru w Henrykowie i od tej pory jest katolicki.
1697 r. - Zamknięcie szkoły ewangelickiej było przyczyną emigracji znacznej części ewangelików do rodzinnej Saksonii spowodowało to gospodarczy miasta.
1707 r. - Ewangelicy odzyskują kościół.
1709 r. - Władze klasztoru w Henrykowie budują kościół katolicki p.w. śś. Piotra i Pawła.
1740 r. - I wojna śląska pomiędzy Prusami a Austrią.
27 II 1741 r. - Przybycie do Srebrnej Góry Fryderyka II króla pruskiego.
7 XI 1741 r. - Delegaci ze Srebrnej Góry złożyli hołd we Wrocławiu królowi pruskiemu.
1742 r. - Na mocy pokoju berlińskiego hrabstwo kłodzkie i większą część Śląska przyłączono do Prus.
1744-45 r. - II wojna śląska potwierdziła pruskie zdobycze terytorialne na Śląsku.
1756-63 r. - III wojna śląska.
1760 r. - Wojska austriackie pod wodzą feldmarszałka Laudona zajęły Przełęcz Srebrną i wybudowały, i obóz warowny, i szańce polowe.
1765-77 r. - Budowa twierdzy.
HISTORIA SREBRNEJ GÓRY XIX - I połowa XX w.
1777-1807 r. - Wzrost zamożności mieszkańców związane z obsługą garnizonu.
W mieście działał urząd prowiantowy, kwatermistrzowski, celny, akcyzowy, poczta polowa.
1806-07 r. - Wojna napoleońska. Miasto w wyniku oblężenia zostało doszczętnie zniszczone i wyludnione. Szkody oszacowano na 275.000 talarów.
1807-38 r. - Odbudowa zniszczeń powojennych. Zachowano układ urbanistyczny miasta, odbudowano kościoły. Głównym dochodem mieszkańców nadal była obsługa garnizonu.
1 X 1838 r. - Rozwiązanie garnizonu srebrnogórskiego.
Załamanie gospodarcze miasta.
28 IX 1867 r. - Ostateczne zamknięcie twierdzy.
1866-90 r. - Próby rozwinięcia przemysłu włókienniczego i zegarmistrzowskiego.
1881-1914 r. - Prężny rozwój turystyki. Powstało Towarzystwo Srebrnogórskie, którego celem było przygotowanie bazy dla turystów i rozpowszechnianie walorów krajobrazowych Srebrnej Góry. Wtedy też powstał termin "Perła Gór Sowich", dla podkreślenia wartości turystycznych regionu.
12 XII 1900 r. - Do Srebrnej Góry przyjechał pierwszy pociąg z trasy Dzierżoniów - Srebrna Góra. Wybudowano także tzw. kolej zębatą.
1905 r. - W mieście mieszkało 1 125 osób, wszyscy podawali się za Niemców, nie ma śladów obecności Polaków i Czechów.
1900-08 r. - Budowa dalszych linii kolejowych na Górny Śląsk, do Wrocławia.
1914-18 r. - I wojna światowa. W mieście stacjonował IV górski oddział karabinów maszynowych.
1919-29 r. - Rozkwit życia kulturalnego i turystycznego w mieście. Liczne (ponad 20) organizacje i towarzystwa zrzeszały dorosłych i młodzież którzy organizowali przedstawienia, uroczystości rocznicowe i zawody sportowe dla mieszkańców
i turystów.
1929 r. - Krach na giełdzie nowojorskiej spowodował światowy kryzys, czego echem był upadek miejscowego przemysłu i zastoju w turystyce.
Zlikwidowano kolej zębatą.
1933-39 r. - Rządy nazistów. Totalitarna władza i ustrój zahamował rozwój miasta.
1939-45 r. - II wojna światowa. Forty Ostróg i Wysoką Skałę wykorzystano na Oflag VIII b - obóz jeniecki dla oficerów, później także dla szeregowych żołnierzy.
8 V 1945 r. - Wkroczenie wojsk radzieckich do Srebrnej Góry.
HISTORIA SREBRNEJ GÓRY 1945-2004
21 VI 1945 r. - Pierwszym polskim burmistrzem miasta został Jerzy Habus. Przybycie do miasta polskiej ludności. Konflikty, grabieże i dyskryminacja niemieckiej ludności.
14 IV 1946 r. - Wysiedlenie niemieckiej ludności do Syke koło Bremy w zachodnich Niemczech W lipcu tego roku część Niemców wysiedlono do Kolonii i Brunszwiku.
1949 r. - Zupełny regres gospodarczy i turystyczny miasteczka w wyniku którego odebrano miejscowości prawa miejskie.
1965 r. - Harcerska akcja "Srebrna Góra" w znacznej mierze przyczyniła się zagospodarowania fortów i odnowy ruchu turystycznego.
lata 70-te - złoty okres turystyki w Srebrnej Górze i rozwoju całej okolicy. Dynamiczna rozbudowa infrastruktury i bazy noclegowej dla turystów.
8 XI 1979 r. - Zawiązanie Towarzystwa Przyjaciół Srebrnej Góry.
1982 r. - Próba odzyskania praw miejskich, niestety bez skutku.
1989-2004 r. - działania na rzecz rozwoju atrakcji turystycznych i przywrócenia miana "Perły Gór Sowich" naszemu miastu.
HISTORIA GÓRNICTWA - WYDOBYCIE SREBRA I OŁOWIU
Pierwsze wzmianki o wydobyciu srebra pochodzą z XIII w. Mieszkańcy wsi Budzów zbierali galenit (rudę ołowiu w której znajduje się srebro)
z powierzchni ziemi.
1370 r. - Przybycie do Srebrnej Góry pierwszych górników pochodzących
z Miśni i Złotego Stoku.
1417 r. - Cystersi z klasztoru henrykowskiego wykupują tereny leśne wokół Srebrnej Góry.
1419 r. - Cystersi dokupują za kwotę 270 marek tereny leśne od wsi Grodziszcze, aż do granicy z czeskim wówczas Kłodzkiem. Klauzula
w dokumencie zaznacza, że klasztor posiada nie tylko to co na powierzchni, ale również to, co pod ziemią, co ewidentnie świadczy
o zamiarze prowadzenia prac górniczych na tym terenie.
1454 r. - Założenie pierwszego gwarectwa (spółki górniczej) przez Erazma Smelczera, Pawła ze Świebodzic oraz Mikkisa z Barda.
1459 r. - Powstanie kolejnego gwarectwa założonego przez krakowskich kupców Tomasza Dresslera, Tomasza z Austrii, Bartłomieja z Kazimierza oraz Idziego i Krystiana.
1527 r. - Założenie największego gwarectwa którego udziałowcami byli książęta ziębicko-oleśniccy Joachim, Henryk, Jan i Jerzy Podiebradowicze, książę legnicki Fryderyk II oraz wysocy dostojnicy kościelni, rycerze
i kilkudziesięciu kupców.
Pierwszy górmistrz: Georgr Moller z Miśni;
Pierwszy nadszybowy: Paul Hoffman;
XVI w. to absolutny rozkwit górnictwa w Srebrnej Górze, a co za tym idzie całej osady.
1599 r. - Srebrną Górę i Złoty Stok kupuje za 15.000 talarów Joachim Fryderyk. Górnictwo na chwilę ożywa na nowo. Nowy właściciel wydał regulamin górniczy i założył nowe gwarectwo.
I połowa XVII w. - brak inwestycji, zupełny upadek wydobycia srebra.
1713 r.-Bracia Joachim Wilhelm i Gottfried Bernhard von Schanfferberg uzyskali od cesarza przywilej prowadzenia w Srebrnej Górze prac górniczych, które skończyły się niepowodzeniem.
1733 r. - Ostatnie potwierdzenie przywilejów górniczych przez Karola VI Habsburga.
1740 r. - Została tylko jedna czynna sztolnia.
W swoim Przewodniku po śląskich złożach cennych kruszców i metali ok. 1454 r. Antoni Wale podał, że przy drodze z Budzowa do Srebrnej Góry można odnaleźć grudki ołowiu i galenitu wielkości ziarnka grochu.
W XVI w. istniało 8 miejsc wydobycia ołowiu i dwie sztolnie gdzie wydobywano galenit. Złoża te były bardzo bogate w srebro.
Zawartość srebra w 1 centarze galenitu (1 centar=52 kg) szacowano na 4-9 łutów srebra (1łut=15 g srebra).
Rocznie wydobywano ok.4000 centarów surowej rudy, co daje min 246 kg srebra, a max 540 kg srebra rocznie.
W XVII w. wydobywano ok. 1.000 centarów rudy (ok. 50 ton/rok)
z czego uzyskiwano ok. 30 kg srebra/rok, co dawało ok. 900 guldenów zysku.
W latach 1676-1740 wydobyto 36 ton rudy co dało tylko 3,5 kg srebra.
BUDOWA TWIERDZY SREBRNOGÓRSKIEJ
W 1764 r. realizację projektu zlecono pruskiemu podpułkownikowi Ludwigowi Wilhelmowi Regelerowi. Opracowany przez niego plan wraz z kosztorysem zaakceptował Fryderyk Wielki 29 IV 1765 r. Oprócz tego na kształt twierdzy mieli wpływ sam Fryderyk Wielki i inż. Von Gontzenbach, Vatig, Hartman, Lahr, Foris i Straub oraz Pinto.
Budowa trwała od 1765-1777 roku i prowadzona była w trzech etapach:
1765-68 r. - wzniesiono centralne elementy forteczne: Donjon, kazamaty galerii przeciwstokowej i bastiony pomocnicze - Kleszczowy, Nowomiejski, Gwiaździsty, Górny, Dolny i Kawalierę.
1768-71 r. - zbudowano wspomagające Donżon forty: Rogowy, Wysoka Skała, Ostróg oraz ich esplanady.
1770-77 r. - wykonano umocnienia Chochołów: Bateria Kazamatowa, Bateria Tarasowa, Reduta Skrzydłowa, Fort Chochoł Mały, Schron Mostu Lisiego, Flesz a w latach 1772-76 - koszary.
Do budowy twierdzy zbudowano tartak, cegielnię, wapienniki, wodociąg i liczne drogi transportowe. Mury forteczne zostały wykonane z wydobytego na miejscu kamienia. Cegłę wykorzystano jedynie do wykończenia wnętrz kazamat, wewnętrznego muru dziedzińca Donżonu i obu jego bram wjazdowych. Wszelkie narożniki, krawędzie i rynny wykonano z białego lub czerwonego piaskowca.
Przy budowie twierdzy zatrudniano średnio 4 000 robotników z zachodnich Niemiec i Czech. Okoliczna ludność była zmuszana do pracy przy transporcie i budowie twierdzy.
Łączny koszt budowy został oszacowany w XVIII w. na 4.145.000 talarów. Źródła XX wieczne podają niższą kwotę 1.573.000 talarów.
W całej twierdzy znajdowało się łącznie 299 kazamat i 54 izby strzeleckie. Na wypadek wojny jej załogę miało stanowić 3 756 żołnierzy, a w razie potrzeby nawet 5 000. Artyleria forteczna składała się z 264 dział, haubic i moździerzy.
Każdy Fort posiadał swoją studnię, istniała również piekarnia, browar, hodowano również zwierzęta, a w magazynach można było przechować żywność i opał na co najmniej trzymiesięczne oblężenie.
HISTORIA TWIERDZY SREBRNOGÓRSKIEJ
1765-77 r. - Budowa twierdzy.
1775 r. - Przybył do miasta batalion piechoty pod dowództwem Franza Ludwiga de Rosiere pierwszego komendanta twierdzy.
1778 r. - Stan pogotowia wojennego podczas wojny o sukcesję bawarską. Wizyta króla Fryderyka Wielkiego.
1790 r. - Kolejny stan pogotowia wojennego.
1806-07 r. - Wojny napoleońskie. Inspektor forteczny gen. Von Lindner nakazał komendantowi von Schwerinowi rezygnację z obrony miasta i twierdzy.
20 II 07 r. - Gen Dominik Vandamme wzywa garnizon srebrnogórski
do poddania się. Pruski generał Friedrich Wilhelm Von Gotzen nakazał przygotowania do obrony twierdzy. Przybyły rotmistrz von Biberstein otrzymał pieniądze na odbudowę wcześniejszych zniszczeń.
4 VI 07 r. - Potyczka pod Czerwieńczycami. Do niewoli wzięto 7 oficerów i 200 żołnierzy francuskich.
16 VI 07 r. - Kapitulacja twierdzy w Nysie. Rotmistrz von Biberstein
z wojskiem został odwołany do obrony twierdzy w Kłodzku.
25 VI 07 r. - Kapitulacja twierdzy w Kłodzku.
28 VI 1807 r. - Główny szturm wojsk napoleońskich na Twierdzę Srebrnogórską. Bohaterska obrona nielicznego oddziału.
Pokój w Tylży zmusił Francuzów do odstąpienia od oblężenia.
Dzięki temu twierdza ma opinię NIEZDOBYTEJ.
19 I 1813 r. - Garnizon postawiono w stan gotowości bojowej. Rozpoczęto prace przy odbudowie zniszczeń powojennych.
1 X 1838 r. - Rozwiązanie garnizonu srebrnogórskiego.
Co pół roku zmieniał się oddział wartowniczy.
10 XI 1850 r. - Stan gotowości bojowej.
1 I 1860 r. - Rozkaz o likwidacji twierdzy z wyjątkiem Donjonu. Interwencja mieszkańców u regenta księcia Wilhelma przeciwko dewastacji warowni.
6 V 1860 r. - Do miejscowości wkroczyli żołnierze batalionu fizylierów 51. pułku piechoty.
1866 r. - Wojna prusko-austriacka. Ostatni raz powołano twierdzę w stan pogotowia.
1 X 1867 r. - Uroczysty wymarsz wojsk ze Srebrnej Góry.
28 XI 1867 r. - Zamknięcie dziejów twierdzy jako obiektu militarnego.
1869-79 r. -Twierdzę wykorzystywano jako poligon saperski dla testowania najnowszych dział i moździerzy pruskich oraz nowego środka wybuchowego bawełny strzelniczej.
1881 r. - Kupiec Eugen Juttner z mieszkańcami rozpoczął działania mające na celu wykorzystanie walorów turystycznych miejscowości.
1884 r. - Powstanie Towarzystwa Srebrnogórskiego
1885 r. - Na Donżonie powstała Restauracja mogąca pomieścić nawet 300 gości.
1881-1914 r. - Twierdza stanowi główną atrakcję turystyczną miasta.
9 XI 1913 r. - Otwarcie na Forcie Ostróg Schroniska Młodzieżowego.
1926-28 r. - Remont Fortu Wysoka Skała który zostaje przekształcony
w ośrodek sportowy dla szkoły policyjnej w Ząbkowicach Śl.
1930 r. - Odnowiony Fort Rogowy stał się ośrodkiem wypoczynkowym dla policji wrocławskiej.
1931 r. - W pomieszczeniach Donżonu utworzono Muzeum Starej Broni.
15 XII 1939 r. - Otwarcie Oflagu VII "b", obozu jenieckiego dla polskich oficerów.
1965 r. - Akcja harcerska "Srebrna Góra". Dzięki pomocy Harcerzy i młodzieży górniczej udał się wyremontować i zagospodarować forty: Donjon, Ostróg i Wysoka Skała.
1973 r. - W obrębie Twierdzy uruchomiono Muzeum Broni Ciężkiej.
13 IV 1961 r. - Twierdza Srebrnogórska zostaje wpisana do rejestru zabytków pod nr rejestracyjnym 861.
20 VI 2002 r. - W ramach ochrony dziedzictwa kulturowego teren Twierdzy Srebrnogórskiej oraz pozostałości po nieczynnej kolei zębatej zostały włączone do pierwszego utworzonego w Polsce
Fortecznego Parku Kulturowego.
14 IV 2004 r. - Rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej twierdza zyskała status pomnika historii.
HISTORIA SREBRNEJ GÓRY XIV-XVI w.
Historia Srebrnej Góry od początku istnienia aż do XVII w związana jest z wydobyciem srebra i ołowiu.
24 X 1331 r. - Po raz pierwszy została wymieniona nazwa Silberberg (Srebrna Góra) w dokumencie sprzedaży tych ziem Kunandowi sołtysowi z Budzowa przez ówczesnego władcę księcia Bolka II ziębickiego.
1419-34 r. - Wojna husycka spowodowała znaczne opóźnienie w rozwoju górnictwa w Srebrnej Górze.
1428 r. - Doszczętne zniszczenie księstwa ziębickiego i ziemi kłodzkiej w tym miejscowości Ząbkowice Śląskie, Złoty Stok, Kłodzko, Srebrna Góra.
1454 r. - Księstwo kupił Jerzy z Podiebradu, którego synowie rządzili tu do 1569 r.
1493 r. - Od Cystersów Srebrną Górę wykupiła rodzina Pogorzelów.
25 VI 1536 r. - nadanie praw miejskich wolnego miasta górniczego i nazwy Srebrna Góra przez książąt Podiebradowiczów panów ziem ziębicko-oleśnickich.
1540 r. - Nadanie miastu herbu.
1581 r. - Nowy właściciel czeski książę Wilhelm Ursin von Rosenberg próbował wymusić na mieszkańcach przędzenie lnu. Mieszkańcy paląc cały zapas lnu pokazują swoją solidarność i niechęć do pana feudalnego.
1599 r. - Miasto dziedziczy Piotr Wock von Rosenberg. Ten dobry gospodarz potwierdził dotychczasowe prawa i nadał nowe m.in. zapewnienie protestanckim mieszkańcom swobody wyznaniowej. Dzięki temu mogli oni objąć patronat nad szkołą i kościołem, zatrudniać duchownego i nauczyciela luterańskiej wiary. Za jego panowania organizowano 4 razy w roku jarmarki.
HISTORIA SREBRNEJ GÓRY XVI-XVIII w.
1618-48 r. - Wojna trzydziestoletnia pomiędzy katolikami a protestantami- kontrreformacja.
1621-22 r. - Walki w rejonie Kłodzka. Przełęcz Srebrna została odsadzona oddziałem cesarskim.
1 VI 1633 r. - Dramat w Srebrnej Górze. Wojska Alberta Wallenstaina splądrowały i spaliły całe miasto, 125 budynków mieszkalnych, zbór ewangelicki i szkołę. Mieszkańcy bez dachu nad głową i środków do życia.
1634 r. - Wojska cesarskie przyniosły ze sobą dżumę która zdziesiątkowała i tak nieliczną i biedną ludność Srebrnej Góry.
1642-48 r. - Przemarsz wojsk katolickich, potem protestanckich wojsk szwedzkich.
1648 r. - Na mocy pokoju westfalskiego mieszkańcy Srebrnej Góry jako części księstwa brzeskiego mają zagwarantowaną wolność wyznania. Miejscowy kościół został ostatnim luterańskim zborem w tej części Śląska.
1666 r. - Książęta brzescy potwierdzili przywileje dla miasta.
1675 r. - Ucisk religijny Leopolda I Habsburga. Kontrreformacji ciąg dalszy.
1685 r. - Zamknięcie zboru ewangelickiego, zakaz odprawiania nabożeństw.
1696 r. - Kościół przechodzi we władanie klasztoru w Henrykowie i od tej pory jest katolicki.
1697 r. - Zamknięcie szkoły ewangelickiej było przyczyną emigracji znacznej części ewangelików do rodzinnej Saksonii spowodowało to gospodarczy miasta.
1707 r. - Ewangelicy odzyskują kościół.
1709 r. - Władze klasztoru w Henrykowie budują kościół katolicki p.w. śś. Piotra i Pawła.
1740 r. - I wojna śląska pomiędzy Prusami a Austrią.
27 II 1741 r. - Przybycie do Srebrnej Góry Fryderyka II króla pruskiego.
7 XI 1741 r. - Delegaci ze Srebrnej Góry złożyli hołd we Wrocławiu królowi pruskiemu.
1742 r. - Na mocy pokoju berlińskiego hrabstwo kłodzkie i większą część Śląska przyłączono do Prus.
1744-45 r. - II wojna śląska potwierdziła pruskie zdobycze terytorialne na Śląsku.
1756-63 r. - III wojna śląska.
1760 r. - Wojska austriackie pod wodzą feldmarszałka Laudona zajęły Przełęcz Srebrną i wybudowały, i obóz warowny, i szańce polowe.
1765-77 r. - Budowa twierdzy.
HISTORIA SREBRNEJ GÓRY XIX - I połowa XX w.
1777-1807 r. - Wzrost zamożności mieszkańców związane z obsługą garnizonu.
W mieście działał urząd prowiantowy, kwatermistrzowski, celny, akcyzowy, poczta polowa.
1806-07 r. - Wojna napoleońska. Miasto w wyniku oblężenia zostało doszczętnie zniszczone i wyludnione. Szkody oszacowano na 275.000 talarów.
1807-38 r. - Odbudowa zniszczeń powojennych. Zachowano układ urbanistyczny miasta, odbudowano kościoły. Głównym dochodem mieszkańców nadal była obsługa garnizonu.
1 X 1838 r. - Rozwiązanie garnizonu srebrnogórskiego.
Załamanie gospodarcze miasta.
28 IX 1867 r. - Ostateczne zamknięcie twierdzy.
1866-90 r. - Próby rozwinięcia przemysłu włókienniczego i zegarmistrzowskiego.
1881-1914 r. - Prężny rozwój turystyki. Powstało Towarzystwo Srebrnogórskie, którego celem było przygotowanie bazy dla turystów i rozpowszechnianie walorów krajobrazowych Srebrnej Góry. Wtedy też powstał termin "Perła Gór Sowich", dla podkreślenia wartości turystycznych regionu.
12 XII 1900 r. - Do Srebrnej Góry przyjechał pierwszy pociąg z trasy Dzierżoniów - Srebrna Góra. Wybudowano także tzw. kolej zębatą.
1905 r. - W mieście mieszkało 1 125 osób, wszyscy podawali się za Niemców, nie ma śladów obecności Polaków i Czechów.
1900-08 r. - Budowa dalszych linii kolejowych na Górny Śląsk, do Wrocławia.
1914-18 r. - I wojna światowa. W mieście stacjonował IV górski oddział karabinów maszynowych.
1919-29 r. - Rozkwit życia kulturalnego i turystycznego w mieście. Liczne (ponad 20) organizacje i towarzystwa zrzeszały dorosłych i młodzież którzy organizowali przedstawienia, uroczystości rocznicowe i zawody sportowe dla mieszkańców
i turystów.
1929 r. - Krach na giełdzie nowojorskiej spowodował światowy kryzys, czego echem był upadek miejscowego przemysłu i zastoju w turystyce.
Zlikwidowano kolej zębatą.
1933-39 r. - Rządy nazistów. Totalitarna władza i ustrój zahamował rozwój miasta.
1939-45 r. - II wojna światowa. Forty Ostróg i Wysoką Skałę wykorzystano na Oflag VIII b - obóz jeniecki dla oficerów, później także dla szeregowych żołnierzy.
8 V 1945 r. - Wkroczenie wojsk radzieckich do Srebrnej Góry.
HISTORIA SREBRNEJ GÓRY 1945-2004
21 VI 1945 r. - Pierwszym polskim burmistrzem miasta został Jerzy Habus. Przybycie do miasta polskiej ludności. Konflikty, grabieże i dyskryminacja niemieckiej ludności.
14 IV 1946 r. - Wysiedlenie niemieckiej ludności do Syke koło Bremy w zachodnich Niemczech W lipcu tego roku część Niemców wysiedlono do Kolonii i Brunszwiku.
1949 r. - Zupełny regres gospodarczy i turystyczny miasteczka w wyniku którego odebrano miejscowości prawa miejskie.
1965 r. - Harcerska akcja "Srebrna Góra" w znacznej mierze przyczyniła się zagospodarowania fortów i odnowy ruchu turystycznego.
lata 70-te - złoty okres turystyki w Srebrnej Górze i rozwoju całej okolicy. Dynamiczna rozbudowa infrastruktury i bazy noclegowej dla turystów.
8 XI 1979 r. - Zawiązanie Towarzystwa Przyjaciół Srebrnej Góry.
1982 r. - Próba odzyskania praw miejskich, niestety bez skutku.
1989-2004 r. - działania na rzecz rozwoju atrakcji turystycznych i przywrócenia miana "Perły Gór Sowich" naszemu miastu.
HISTORIA GÓRNICTWA - WYDOBYCIE SREBRA I OŁOWIU
Pierwsze wzmianki o wydobyciu srebra pochodzą z XIII w. Mieszkańcy wsi Budzów zbierali galenit (rudę ołowiu w której znajduje się srebro)
z powierzchni ziemi.
1370 r. - Przybycie do Srebrnej Góry pierwszych górników pochodzących
z Miśni i Złotego Stoku.
1417 r. - Cystersi z klasztoru henrykowskiego wykupują tereny leśne wokół Srebrnej Góry.
1419 r. - Cystersi dokupują za kwotę 270 marek tereny leśne od wsi Grodziszcze, aż do granicy z czeskim wówczas Kłodzkiem. Klauzula
w dokumencie zaznacza, że klasztor posiada nie tylko to co na powierzchni, ale również to, co pod ziemią, co ewidentnie świadczy
o zamiarze prowadzenia prac górniczych na tym terenie.
1454 r. - Założenie pierwszego gwarectwa (spółki górniczej) przez Erazma Smelczera, Pawła ze Świebodzic oraz Mikkisa z Barda.
1459 r. - Powstanie kolejnego gwarectwa założonego przez krakowskich kupców Tomasza Dresslera, Tomasza z Austrii, Bartłomieja z Kazimierza oraz Idziego i Krystiana.
1527 r. - Założenie największego gwarectwa którego udziałowcami byli książęta ziębicko-oleśniccy Joachim, Henryk, Jan i Jerzy Podiebradowicze, książę legnicki Fryderyk II oraz wysocy dostojnicy kościelni, rycerze
i kilkudziesięciu kupców.
Pierwszy górmistrz: Georgr Moller z Miśni;
Pierwszy nadszybowy: Paul Hoffman;
XVI w. to absolutny rozkwit górnictwa w Srebrnej Górze, a co za tym idzie całej osady.
1599 r. - Srebrną Górę i Złoty Stok kupuje za 15.000 talarów Joachim Fryderyk. Górnictwo na chwilę ożywa na nowo. Nowy właściciel wydał regulamin górniczy i założył nowe gwarectwo.
I połowa XVII w. - brak inwestycji, zupełny upadek wydobycia srebra.
1713 r.-Bracia Joachim Wilhelm i Gottfried Bernhard von Schanfferberg uzyskali od cesarza przywilej prowadzenia w Srebrnej Górze prac górniczych, które skończyły się niepowodzeniem.
1733 r. - Ostatnie potwierdzenie przywilejów górniczych przez Karola VI Habsburga.
1740 r. - Została tylko jedna czynna sztolnia.
W swoim Przewodniku po śląskich złożach cennych kruszców i metali ok. 1454 r. Antoni Wale podał, że przy drodze z Budzowa do Srebrnej Góry można odnaleźć grudki ołowiu i galenitu wielkości ziarnka grochu.
W XVI w. istniało 8 miejsc wydobycia ołowiu i dwie sztolnie gdzie wydobywano galenit. Złoża te były bardzo bogate w srebro.
Zawartość srebra w 1 centarze galenitu (1 centar=52 kg) szacowano na 4-9 łutów srebra (1łut=15 g srebra).
Rocznie wydobywano ok.4000 centarów surowej rudy, co daje min 246 kg srebra, a max 540 kg srebra rocznie.
W XVII w. wydobywano ok. 1.000 centarów rudy (ok. 50 ton/rok)
z czego uzyskiwano ok. 30 kg srebra/rok, co dawało ok. 900 guldenów zysku.
W latach 1676-1740 wydobyto 36 ton rudy co dało tylko 3,5 kg srebra.
BUDOWA TWIERDZY SREBRNOGÓRSKIEJ
W 1764 r. realizację projektu zlecono pruskiemu podpułkownikowi Ludwigowi Wilhelmowi Regelerowi. Opracowany przez niego plan wraz z kosztorysem zaakceptował Fryderyk Wielki 29 IV 1765 r. Oprócz tego na kształt twierdzy mieli wpływ sam Fryderyk Wielki i inż. Von Gontzenbach, Vatig, Hartman, Lahr, Foris i Straub oraz Pinto.
Budowa trwała od 1765-1777 roku i prowadzona była w trzech etapach:
1765-68 r. - wzniesiono centralne elementy forteczne: Donjon, kazamaty galerii przeciwstokowej i bastiony pomocnicze - Kleszczowy, Nowomiejski, Gwiaździsty, Górny, Dolny i Kawalierę.
1768-71 r. - zbudowano wspomagające Donżon forty: Rogowy, Wysoka Skała, Ostróg oraz ich esplanady.
1770-77 r. - wykonano umocnienia Chochołów: Bateria Kazamatowa, Bateria Tarasowa, Reduta Skrzydłowa, Fort Chochoł Mały, Schron Mostu Lisiego, Flesz a w latach 1772-76 - koszary.
Do budowy twierdzy zbudowano tartak, cegielnię, wapienniki, wodociąg i liczne drogi transportowe. Mury forteczne zostały wykonane z wydobytego na miejscu kamienia. Cegłę wykorzystano jedynie do wykończenia wnętrz kazamat, wewnętrznego muru dziedzińca Donżonu i obu jego bram wjazdowych. Wszelkie narożniki, krawędzie i rynny wykonano z białego lub czerwonego piaskowca.
Przy budowie twierdzy zatrudniano średnio 4 000 robotników z zachodnich Niemiec i Czech. Okoliczna ludność była zmuszana do pracy przy transporcie i budowie twierdzy.
Łączny koszt budowy został oszacowany w XVIII w. na 4.145.000 talarów. Źródła XX wieczne podają niższą kwotę 1.573.000 talarów.
W całej twierdzy znajdowało się łącznie 299 kazamat i 54 izby strzeleckie. Na wypadek wojny jej załogę miało stanowić 3 756 żołnierzy, a w razie potrzeby nawet 5 000. Artyleria forteczna składała się z 264 dział, haubic i moździerzy.
Każdy Fort posiadał swoją studnię, istniała również piekarnia, browar, hodowano również zwierzęta, a w magazynach można było przechować żywność i opał na co najmniej trzymiesięczne oblężenie.
HISTORIA TWIERDZY SREBRNOGÓRSKIEJ
1765-77 r. - Budowa twierdzy.
1775 r. - Przybył do miasta batalion piechoty pod dowództwem Franza Ludwiga de Rosiere pierwszego komendanta twierdzy.
1778 r. - Stan pogotowia wojennego podczas wojny o sukcesję bawarską. Wizyta króla Fryderyka Wielkiego.
1790 r. - Kolejny stan pogotowia wojennego.
1806-07 r. - Wojny napoleońskie. Inspektor forteczny gen. Von Lindner nakazał komendantowi von Schwerinowi rezygnację z obrony miasta i twierdzy.
20 II 07 r. - Gen Dominik Vandamme wzywa garnizon srebrnogórski
do poddania się. Pruski generał Friedrich Wilhelm Von Gotzen nakazał przygotowania do obrony twierdzy. Przybyły rotmistrz von Biberstein otrzymał pieniądze na odbudowę wcześniejszych zniszczeń.
4 VI 07 r. - Potyczka pod Czerwieńczycami. Do niewoli wzięto 7 oficerów i 200 żołnierzy francuskich.
16 VI 07 r. - Kapitulacja twierdzy w Nysie. Rotmistrz von Biberstein
z wojskiem został odwołany do obrony twierdzy w Kłodzku.
25 VI 07 r. - Kapitulacja twierdzy w Kłodzku.
28 VI 1807 r. - Główny szturm wojsk napoleońskich na Twierdzę Srebrnogórską. Bohaterska obrona nielicznego oddziału.
Pokój w Tylży zmusił Francuzów do odstąpienia od oblężenia.
Dzięki temu twierdza ma opinię NIEZDOBYTEJ.
19 I 1813 r. - Garnizon postawiono w stan gotowości bojowej. Rozpoczęto prace przy odbudowie zniszczeń powojennych.
1 X 1838 r. - Rozwiązanie garnizonu srebrnogórskiego.
Co pół roku zmieniał się oddział wartowniczy.
10 XI 1850 r. - Stan gotowości bojowej.
1 I 1860 r. - Rozkaz o likwidacji twierdzy z wyjątkiem Donjonu. Interwencja mieszkańców u regenta księcia Wilhelma przeciwko dewastacji warowni.
6 V 1860 r. - Do miejscowości wkroczyli żołnierze batalionu fizylierów 51. pułku piechoty.
1866 r. - Wojna prusko-austriacka. Ostatni raz powołano twierdzę w stan pogotowia.
1 X 1867 r. - Uroczysty wymarsz wojsk ze Srebrnej Góry.
28 XI 1867 r. - Zamknięcie dziejów twierdzy jako obiektu militarnego.
1869-79 r. -Twierdzę wykorzystywano jako poligon saperski dla testowania najnowszych dział i moździerzy pruskich oraz nowego środka wybuchowego bawełny strzelniczej.
1881 r. - Kupiec Eugen Juttner z mieszkańcami rozpoczął działania mające na celu wykorzystanie walorów turystycznych miejscowości.
1884 r. - Powstanie Towarzystwa Srebrnogórskiego
1885 r. - Na Donżonie powstała Restauracja mogąca pomieścić nawet 300 gości.
1881-1914 r. - Twierdza stanowi główną atrakcję turystyczną miasta.
9 XI 1913 r. - Otwarcie na Forcie Ostróg Schroniska Młodzieżowego.
1926-28 r. - Remont Fortu Wysoka Skała który zostaje przekształcony
w ośrodek sportowy dla szkoły policyjnej w Ząbkowicach Śl.
1930 r. - Odnowiony Fort Rogowy stał się ośrodkiem wypoczynkowym dla policji wrocławskiej.
1931 r. - W pomieszczeniach Donżonu utworzono Muzeum Starej Broni.
15 XII 1939 r. - Otwarcie Oflagu VII "b", obozu jenieckiego dla polskich oficerów.
1965 r. - Akcja harcerska "Srebrna Góra". Dzięki pomocy Harcerzy i młodzieży górniczej udał się wyremontować i zagospodarować forty: Donjon, Ostróg i Wysoka Skała.
1973 r. - W obrębie Twierdzy uruchomiono Muzeum Broni Ciężkiej.
13 IV 1961 r. - Twierdza Srebrnogórska zostaje wpisana do rejestru zabytków pod nr rejestracyjnym 861.
20 VI 2002 r. - W ramach ochrony dziedzictwa kulturowego teren Twierdzy Srebrnogórskiej oraz pozostałości po nieczynnej kolei zębatej zostały włączone do pierwszego utworzonego w Polsce
Fortecznego Parku Kulturowego.
14 IV 2004 r. - Rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej twierdza zyskała status pomnika historii.
