 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
Praga
Praga (czes. i słow. Praha, niem. Prag, ang. Prague) – stolica i największe miasto Republiki Czeskiej. Znajduje się w centralnej części kraju, nad rzeką Wełtawą. Jest miastem wydzielonym na prawach kraju, będąc jednocześnie stolicą kraju środkowoczeskiego.
Praga jest ośrodkiem administracyjnym, przemysłowym, handlowo-usługowym, akademickim, turystycznym i kulturalnym o znaczeniu międzynarodowym. Jest siedzibą większości czeskich urzędów centralnych (w tym parlamentu, prezydenta i rządu), związków wyznaniowych działających na terenie Czech, a także licznych firm, stowarzyszeń, organizacji i uczelni wyższych. Stanowi najważniejszy w skali kraju węzeł drogowy i kolejowy, posiada również międzynarodowy port lotniczy i sieć metra.
Dzisiejsza Praga powstała w 1784 r. z połączenia pięciu wcześniej samodzielnych, lecz powiązanych ze sobą organizmów, których początki sięgają średniowiecza: Starego Miasta, Nowego Miasta, Josefova, Małej Strany i Hradczan – siedziby władców czeskich. Od 1992 r. zabytkowe centrum miasta znajduje się liście światowego dziedzictwa UNESCO. Ze względu na bogactwo atrakcji, należy do najchętniej odwiedzanych miast Europy.
Według danych z 2008 r. liczba ludności miasta wynosi 1 226 697 osób (1. miejsce w Czechach), natomiast powierzchnia – 496 km2 (również 1 miejsce w Czechach). Praga oficjalnie podzielona jest na dziesięć obwodów, które z kolei dzielą się na dzielnice. Obszar metropolitalny Pragi liczy, według danych Eurostatu z 2004 r., 1 964 750 mieszkańców.
Historia
Pierwszymi mieszkańcami terenów nad Wełtawą, były osiedlające się tu od ok. 500 roku p.n.e., plemiona celtyckie. Zostały one stopniowo wyparte przez napływający pomiędzy IX a VI wiekiem p.n.e germański lud Markomanów. Pierwsze plemiona słowiańskie przybyły na te tereny ok. 500 roku. Walki o dominacje doprowadziły ok. 800 roku do władzy dynastię Przemyślidów, którzy założyli tu miasto. Wznieśli oni dwie warowne osady: Zamek Praski i Wyszehrad. Od 973 roku Praga była siedzibą pierwszego biskupstwa na tych terenach, podległego metropolii mogunckiej. Szczególny rozkwit miasto osiągnęło za rządów Karola IV. Założył on tu pierwszy w środkowej Europie uniwersytet – Carolinum. W roku 1344 praskie biskupstwo zostało podniesione w hierarchii kościelnej do rangi arcybiskupstwa. Od 1526 pozostawało pod rządami Habsburgów, jako jedna ze stolic ich monarchii. W 1419 roku miała tam miejsce słynna defenestracja katolików (wojny husyckie), zaś w 1618 roku podobne wydarzenie (wyrzucenie przez okno namiestników cesarza) stało się bezpośrednią przyczyną wojny trzydziestoletniej. W wyniku klęski czeskich protestantów pod Białą Górą w 1620 Praga jako stolica Królestwa Czeskiego traci swoje znaczenie i na długie lata pozostaje w cieniu Wiednia. W tym też okresie społeczność niemieckojęzyczna odgrywa w mieście (niem. Prag) rolę dominującą, zaczęło się to zmieniać dopiero w XIX wieku, podczas czeskiego odrodzenia narodowego.
W 1784 r. w jedno miasto połączno pięć wcześniej samodzielnych, lecz powiązanych ze sobą organizmów: Stare Miasto, Nowe Miasto, Josefov, Małą Stranę i Hradczany.
W 1848 roku powstanie (w czasie Wiosny Ludów). Pod koniec XIX wieku wybudowano wiele reprezentacyjnych budynków; powolne odzyskiwanie znaczącej pozycji w monarchii Habsburgów. W tym czasie miasto było już dwujęzyczne, a Czesi i Niemcy funkcjonowali praktycznie równolegle (podwójne – czeskie i niemieckie – były uczelnie, teatry itp.). Na przełomie XIX i XX wieku w ramach asanacji praskiej dokonano całkowitej przebudowy Josefova i Podskalí, niszcząc przy tym wiele cennych historycznych obiektów.
W 1918 stolica nowo utworzonej Czechosłowacji. W latach 1939-45 okupowana przez Niemcy, wyzwolona w 1945. W 1968 roku główna arena praskiej wiosny. W roku 1993 po odłączeniu się Słowacji, miasto zostało stolicą Republiki Czeskiej. Obecne motto Pragi to Praga Caput Rei Publicae (wcześniej: Praga caput regni).
Praga jest ośrodkiem administracyjnym, przemysłowym, handlowo-usługowym, akademickim, turystycznym i kulturalnym o znaczeniu międzynarodowym. Jest siedzibą większości czeskich urzędów centralnych (w tym parlamentu, prezydenta i rządu), związków wyznaniowych działających na terenie Czech, a także licznych firm, stowarzyszeń, organizacji i uczelni wyższych. Stanowi najważniejszy w skali kraju węzeł drogowy i kolejowy, posiada również międzynarodowy port lotniczy i sieć metra.
Dzisiejsza Praga powstała w 1784 r. z połączenia pięciu wcześniej samodzielnych, lecz powiązanych ze sobą organizmów, których początki sięgają średniowiecza: Starego Miasta, Nowego Miasta, Josefova, Małej Strany i Hradczan – siedziby władców czeskich. Od 1992 r. zabytkowe centrum miasta znajduje się liście światowego dziedzictwa UNESCO. Ze względu na bogactwo atrakcji, należy do najchętniej odwiedzanych miast Europy.
Według danych z 2008 r. liczba ludności miasta wynosi 1 226 697 osób (1. miejsce w Czechach), natomiast powierzchnia – 496 km2 (również 1 miejsce w Czechach). Praga oficjalnie podzielona jest na dziesięć obwodów, które z kolei dzielą się na dzielnice. Obszar metropolitalny Pragi liczy, według danych Eurostatu z 2004 r., 1 964 750 mieszkańców.
Historia
Pierwszymi mieszkańcami terenów nad Wełtawą, były osiedlające się tu od ok. 500 roku p.n.e., plemiona celtyckie. Zostały one stopniowo wyparte przez napływający pomiędzy IX a VI wiekiem p.n.e germański lud Markomanów. Pierwsze plemiona słowiańskie przybyły na te tereny ok. 500 roku. Walki o dominacje doprowadziły ok. 800 roku do władzy dynastię Przemyślidów, którzy założyli tu miasto. Wznieśli oni dwie warowne osady: Zamek Praski i Wyszehrad. Od 973 roku Praga była siedzibą pierwszego biskupstwa na tych terenach, podległego metropolii mogunckiej. Szczególny rozkwit miasto osiągnęło za rządów Karola IV. Założył on tu pierwszy w środkowej Europie uniwersytet – Carolinum. W roku 1344 praskie biskupstwo zostało podniesione w hierarchii kościelnej do rangi arcybiskupstwa. Od 1526 pozostawało pod rządami Habsburgów, jako jedna ze stolic ich monarchii. W 1419 roku miała tam miejsce słynna defenestracja katolików (wojny husyckie), zaś w 1618 roku podobne wydarzenie (wyrzucenie przez okno namiestników cesarza) stało się bezpośrednią przyczyną wojny trzydziestoletniej. W wyniku klęski czeskich protestantów pod Białą Górą w 1620 Praga jako stolica Królestwa Czeskiego traci swoje znaczenie i na długie lata pozostaje w cieniu Wiednia. W tym też okresie społeczność niemieckojęzyczna odgrywa w mieście (niem. Prag) rolę dominującą, zaczęło się to zmieniać dopiero w XIX wieku, podczas czeskiego odrodzenia narodowego.
W 1784 r. w jedno miasto połączno pięć wcześniej samodzielnych, lecz powiązanych ze sobą organizmów: Stare Miasto, Nowe Miasto, Josefov, Małą Stranę i Hradczany.
W 1848 roku powstanie (w czasie Wiosny Ludów). Pod koniec XIX wieku wybudowano wiele reprezentacyjnych budynków; powolne odzyskiwanie znaczącej pozycji w monarchii Habsburgów. W tym czasie miasto było już dwujęzyczne, a Czesi i Niemcy funkcjonowali praktycznie równolegle (podwójne – czeskie i niemieckie – były uczelnie, teatry itp.). Na przełomie XIX i XX wieku w ramach asanacji praskiej dokonano całkowitej przebudowy Josefova i Podskalí, niszcząc przy tym wiele cennych historycznych obiektów.
W 1918 stolica nowo utworzonej Czechosłowacji. W latach 1939-45 okupowana przez Niemcy, wyzwolona w 1945. W 1968 roku główna arena praskiej wiosny. W roku 1993 po odłączeniu się Słowacji, miasto zostało stolicą Republiki Czeskiej. Obecne motto Pragi to Praga Caput Rei Publicae (wcześniej: Praga caput regni).
Materiały zaczerpnięte (źródła różne)
