Czernina - Ruiny Zamku Szlacheckiego

Pokaż Zamki i Pałace na większej mapielokalizacja
































Czernina Galeria
 
 
 
Pierwsze wzmianki o wsi Schyrnino  (później też Czyrna i Chirna) pochodzą z roku 1308, gdy miejscowość ta wchodziła w skład lokalnych dóbr kościelnych. W połowie XIV wieku Czernina została własnością szlachecką, a jej pierwszym znanym właścicielem był zmarły w 1423 roku Jan z Czerniny herbu Wierzbno, kasztelan międzyrzecki i późniejszy fundator zamku w Rydzynie. Jemu to właśnie przypisuje się tutaj budowę na przełomie XIV i XV wieku murowanej siedziby. Po śmierci Jana majątkiem na krótko zarządzał jego starszy syn Jocusch von der Czyrne, który ok. 1430 sprzedał dobra Magnusowi von Label. Przypuszczalnie w 1492 roku miejscowość wraz z zamkiem trafiła w ręce rodu von Dohna. Jeden z jego przedstawicieli - Henryk VII - załatwił u Władysława Jagiellończyka przywilej lokacyjny dla Czerniny, rozpoczynając tym samym złoty wiek rozwoju tej niewielkiej osady. W 1538 roku Henryk von Dohna przepisał majątek braciom von Stosch z Mojęcic, których potomkowie rozbudowali i ufortyfikowali miasto. W międzyczasie właściciele zmienili opcję na protestancką, co miało odegrać w przyszłości dużą rolę w dziejach czernińskiego zamku.
Piek XVII to okres wojennych konfliktów, chorób i powszechnego nieszczęścia. Tak też było na Dolnym Śląsku, gdzie kilkukrotnie Czernina stała się areną zmagań wojsk duńskich, szwedzkich i cesarskich, przy okazji cierpiąc od ospy i zaraz bydlęcych. W tych ciężkich czasach wyróżniał się szczególnie Jerzy Abraham von Stosch, który pod koniec stulecia przebudował średniowieczną warownię w założenie rezydencjalne, ukształtowane w modnym wówczas stylu barokowym. Jerzy nie pozostawił spadkobiercy, w związku z czym cały majątek odziedziczyła najstarsza siostra Jadwiga Helena. Po jej śmierci w 1703 roku Czernina przeszła w posiadanie rodu von Lestwitz, a później kolejnymi jej właścicielami byli m.in.: Adam Melchior, Jerzy Abraham i wreszcie Karol Rudolf.
Karol Rudolf von Lestwitz umarł bezpotomnie 9 sierpnia 1803 zapisując swoje hojne dziedzictwo Stowarzyszeniu Dziewic Ewangelickich, którego głównym celem było nauczanie młodych kobiet prostych sprawności potrzebnych przy prowadzeniu domu. Finansowana ze spadku po zamożnym właścicielu organizacja obejmowała swym działaniem wszystkie okoliczne wsie wchodzące w skład dóbr, przyczyniając się do rozwoju szkolnictwa wśród biedoty i otaczając ją bezpłatną opieką medyczną. Początkowo na zamku zamieszkało 10 dziewcząt wraz z przeoryszą. Kontrolowane przez Królewski Rząd Pruski Stowarzyszenie istniało prawdopodobnie do drugiej wojny światowej. Działania wojenne pałac przetrwał bez większych zniszczeń i dopiero nadejście wojsk radzieckich w styczniu 1945 oraz późniejszy kompletny brak opieki nad państwową już budowlą sprawił, że z czasem zdegenerowała się ona do formy porośniętej krzakami ruiny. Nie znamy rozplanowania średniowiecznego zamku gotyckiego. Wybudowany w XVII wieku z wykorzystaniem jego kamiennych murów barokowy pałac charakteryzował się planem prostokątnym z wysuniętymi w północnych narożach ściany frontowej dwiema kolistymi bastejami i wewnętrznym dziedzińcem. Otaczała go wypełniona wodą fosa.
Materiały zaczerpnięte (źródła różne)